Bażant diamentowy
Bażant diamentowy (Chrysolopus amherstiae) zamieszkuje północno-wschodnią Birmę, południowo-wschodni Tybet oraz południowo-zachodnie Chiny. Występuje na terenach górzystych od 2 do 5 tys m.n.p.m. Pożywieniem są owady i ich larwy, zielone części roślin, jagody i nasiona. Poza okresem lęgowym żyje pojedynczo lub w niewielkich grupach. Koguty są poligamiczne i w okresie lęgowym gromadzą wokół siebie 3-4 kury. Kura znosi najczęściej od 6 do 12 jajek o kremowych z lekkim różowym odcieniem skorupkach. Gniazda, to płytkie zagłębienia w ziemi, wyścielone źdźbłami traw i liśćmi, usytuowane pod gęstym krzewem lub między kępami wysokich traw. Po 23 dniach wysiadywania lęgną się pisklęta.
Bażanty diamentowe po raz pierwszy przywieziono do Europy w 1828 roku. Były to dwa koguty. W 1869 roku ponownie przywieziono pięć kogutów oraz jedną kurę i od tej pory zaczęto je rozmnażać. Niestety, okazało się, że gatunek ten łatwo krzyżuje się z blisko spokrewnionym bażantem złocistym, a ich potomstwo jest płodne. W 1872 roku odchowano pierwsze takie mieszańce, a następnie kojarzono je ponownie z bażantami diamentowymi bądź z bażantami złocistymi. Ta nieprzemyślana hodowla doprowadziła do tego, że czyste gatunkowo bażanty diamentowe (jak również złociste) są niezwykle rzadkie w hodowlach. Jednak kilka razy sprowadzono z Chin dzikie bażanty diamentowe i hodowano je w czystości gatunkowej. Cena tych ptaków była dziesięcio- a nawet dwudziestokrotnie wyższa od ceny mieszańców, które nawet bardzo przypominały bażanty diamentowe. Niestety z chęci zysku postępowano niekiedy nieuczciwie. W celu uzyskania jak największej ilości przychówku, kojarzono czyste gatunkowo koguty z dużą ilością kur mieszańców.
Kogut prawdziwego bażanta diamentowego jest ptakiem dużym. Osiąga 170 cm długości z czego na ogon przypada 115 cm. Ciemię porośnięte jest zielono-niebieskimi piórkami z mocnym połyskiem. Za ciemieniem z tyłu głowy wyrastają w kształcie wąskiego klina jaskrawo-czerwone piórka, skierowane do tyłu. Na szyi rosną czysto białe pióra z dwiema poprzecznymi, czarno-niebieskimi pręgami. Pióra te tworzą niezwykle obfity kołnierz otaczający tył i boki szyi. Górna część grzbietu, gardło i pierś są błyszcząco-zielone, z tym, że każde pióro ma czarną obwódkę. Pióra pokrywowe skrzydeł intensywnie błyszcząco niebieskie. Brzuch i boki ciała czysto białe. Uda białe z czarnymi plamkami. Dolna część grzbietu żółta przechodząca w kierunku ogona w pomarańczowo-czerwoną. Wydłużone pióra nadogonowe z czerwonymi końcami. Ogon tworzą długie i szerokie biało-szarawe pióra z regularnymi, poprzecznymi pręgami. Pręgi te są czarne z niebieskim połyskiem. Skoki szaro-zielonkawe. Tęczówka oka jasno-żółta.
Kura jest szaro-brązowa z niebieskim odcieniem z wyraźnym czarnym prążkowaniem. Na głowie występują rdzawe plamki. Brzuch jest jasno-szary, niemal biały. Prążkowane pióra ogona są na końcach zaokrąglone. Tęczówka ciemno-brązowa. Kura diamentowa jest wyraźnie większa od kury złocistej. Kurczęta z wierzchu kasztanowo-czerwone z ciemnymi pasami wzdłuż ciała. Na spodniej części kremowo-żółte. Boki głowy żółte z ciemnymi plamkami. Na ciemnych skrzydłach jasne prążki. W zasadzie bardzo są podobne do kurcząt bażanta złocistego lecz nieco większe o mocniejszych barwach: żółtej i kasztanowo-czerwonej. Wyeliminowanie wszystkich niekorzystnych cech z bażantów diamentowych, świadczących o domieszce bażanta złocistego jest bardzo trudne i długotrwałe.
Kiedy skrzyżowano te dwa gatunki, okazało się, że dominującym pod względem ubarwienia jest bażant złocisty i potomstwo F1 wygląda jak duży ptak tego gatunku. Kojarząc mieszańca F1 ponownie z bażantem diamentowym, uzyskane pokolenie F2 również przypomina bażanta złocistego. Postępując analogicznie z kolejnymi pokoleniami, cechy bażanta złocistego pojawiają się jeszcze w pokoleniu F6, a niekiedy również w dalszych pokoleniach. Najlepszym rozwiązaniem byłoby zakupienie autentycznie czystych gatunkowo bażantów diamentowych i problem byłby rozwiązany. Niestety nie jest to takie proste i nie zawsze możliwe. Posiadając już bażanty diamentowe jakich wiele lecz o dość poprawnym pokroju i barwie, powinniśmy drogą selekcji wybierać do rozpłodu osobniki najlepsze. Kogut powinien być jak największy z długim, jasnym, regularnie i wyraźnie prążkowanym ogonem. Ciemię musi być zielono-niebieskie z wąskim jaskrawo czerwonym czubkiem z tyłu głowy. Jeśli czerwień przykrywa całą górną część głowy lub jej znaczną część, to ptak nie nadaje się do dalszej hodowli. Brzuch, boki ciała i uda powinny być śnieżno białe. W tylnej części ud dopuszczalne czarne plamki. Czerwone lub żółte pióra w tych miejscach lub brązowe odcienie również eliminują ptaka z hodowli. Kura powinna mieć rdzawe piórka na głowie i jasno szary aż białawy brzuch. Jeśli pozbawiona jest tych rdzawych piórek, a brzuch jest żółto-brązowy, to nie powinniśmy przeznaczać jej do rozpłodu. Ponadto pióra ogona powinny mieć zaokrąglone końce.